Hệ thống cân bằng điện tử (ESP hay ESC) được ví như “bùa hộ mệnh” của lái xe, hỗ trợ người lái kiểm soát xe, tăng độ bám đường cho bánh xe, giúp giảm tối đa nguy cơ xe văng, lật, mất lái hay va chạm khi di chuyển.
Xem thêm: Dầu động cơ: Cách kiểm tra & top 10 hãng dầu nổi tiếng Việt Nam
1. Hệ thống cân bằng điện tử là gì?
Hệ thống cân bằng điện tử tên tiếng anh là Electronic Stability Program (ESP) hay Electronic Stability Program (ESC). Đây là hệ thống trên ô tô giúp nâng cao tính an toàn, hạn chế tối đa nguy cơ xe bị mất lái trong quá trình di chuyển. Nhất là khi xe gặp chướng ngại vật cần đánh lái gấp hay phải vận hành trong điều kiện thời tiết, địa hình không ổn định như: trời mưa, có băng tuyết khiến đường trơn trượt; đường sỏi đá làm giảm độ bám đường của bánh xe.
Với chức năng đó, hệ thống cân bằng điện tử ESP trở thành trang bị phổ biến trên những dòng xe thương mại và được xem là một trong các tiêu chuẩn cần có giúp đánh giá mức độ an toàn của ô tô hiện nay.
Xem thêm: Tìm hiểu cấu tạo, công dụng của kính chắn gió ô tô
Hệ thống ESP tăng độ an toàn cho người lái trên mọi hành trình (Nguồn: xedienxanh.net)
2. Dấu hiệu nhận biết xe có hệ thống cân bằng điện tử
Những chiếc xe ô tô có trang bị hệ thống cân bằng điện tử thì trên bảng đồng hồ điện tử của xe sẽ hiển thị ký hiệu xe ô tô cùng hai đường gợn sóng hoặc xuất hiện chữ ESP.
Vị trí cũng như loại ký hiệu hiển thị sẽ khác nhau tùy mỗi dòng xe. Người lái có thể nhận biết rõ ràng ký hiệu này vì khi hệ thống ESP được bật, ký hiệu sẽ phát sáng.
Ký hiệu hệ thống ESP trên ô tô (Nguồn: xedienxanh.net )
3. Nguyên lý hoạt động của hệ thống cân bằng điện tử xe ô tô
Cách thức hoạt động của hệ thống ESC dựa trên cảm biến tốc độ bánh xe giúp xác định độ trượt của bánh xe; cảm biến gia tốc, áp suất phanh, cảm biến quay vòng, góc đánh lái để xác định nguy cơ xe bị lật, mất lái.
Trong suốt quá trình xe di chuyển, qua các cảm biến mọi thông số vận hành đều được ghi lại và truyền thông tin đến bộ điều khiển trung tâm ECU của hệ thống ESP. Khi phát hiện một hoặc nhiều bánh xe có hiện tượng mất ổn định, tùy điều kiện thực tế, bộ điều khiển trung tâm ECU sẽ tự động kích hoạt phanh từng bánh xe (dựa vào hệ thống chống bó cứng phanh ABS) hoặc ngắt momen truyền từ động cơ tới bánh xe (dựa vào hệ thống kiểm soát lực kéo TCS).
Xem thêm: Trục các đăng trên ô tô: Cấu tạo, nguyên lý hoạt động & phân loại
Hệ thống TCS tự động kiểm soát khả năng bám đường của bánh xe khi tăng tốc đột ngột (Nguồn: xedienxanh.net )
4. Hệ thống cân bằng điện tử có tác dụng gì?
Thông qua nguyên lý hoạt động có thể thấy tác dụng của hệ thống cân bằng điện tử rất quan trọng trong khi vận hành xe, cụ thể:
- Hỗ trợ người lái kiểm soát xe: Trong quá trình di chuyển, người lái luôn có nguy cơ gặp phải những tình huống rủi ro bất ngờ, không kịp phản ứng như: xe bị trượt bánh, trượt đuôi, lệch góc lái, văng đầu xe khi vào cua, khi đi với tốc độ cao hay gặp mặt đường xấu… Đặc biệt, xe gầm cao nguy cơ văng, lật khi cua gấp, va chạm cao hơn. Sự có mặt của hệ thống ESP trên ô tô sẽ khắc phục được tình trạng này.
- Tăng độ bám đường cho bánh xe: Hệ thống ESP giúp bánh xe có khả năng bám đường tốt hơn, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ mất lái khi xe tăng tốc đột ngột.
- Đảm bảo cân bằng tối đa cho xe.
Hệ thống ESC hỗ trợ người lái chủ động kiểm soát xe trong mọi tình huống có thể gặp khi di chuyển (Nguồn: xedienxanh.net )
5. Cách bật/tắt hệ thống ESC
Cách tắt hệ thống cân bằng điện tử hay bật rất đơn giản. Thông thường xe được trang bị hệ thống ESP sẽ có nút tắt/bật ESP trên taplo. Để bật hay tắt ESP, người lái chỉ cần nhấn nút tương ứng. Khi hệ thống ESP được bật thì ký hiệu ESP sẽ sáng đèn.
Trước khi lái xe, tốt nhất người dùng hãy kiểm tra đã bật hệ thống ESP chưa, nếu chưa cần bật lên để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, người dùng cũng cần kiểm tra ký hiệu ESP thường xuyên nhằm kịp thời phát hiện những vấn đề trục trặc để xử lý sớm, tránh làm ảnh hưởng tới các hệ thống khác trên xe.
Nhấn nút OFF kèm ký hiệu ESP để tắt hệ thống ESP trên xe ô tô (Nguồn: xedienxanh.net )
Hệ thống cân bằng điện tử rất quan trọng và cần có trên ô tô nhằm đảm bảo an toàn cho người lái trên mọi hành trình. Vì vậy, khi mua ô tô, người dùng nên lựa chọn dòng xe có trang bị hệ thống này vừa dễ dàng điều khiển xe, vừa yên tâm khi di chuyển.
