Hệ thống treo độc lập đóng vai trò rất quan trọng trên xe ô tô, không chỉ giúp xe vận hành êm ái trên mọi cung đường mà còn tạo sự ổn định khi lái xe ở tốc độ cao.
Xem thêm: Hệ thống lái trợ lực điện là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Hệ thống treo độc lập là gì?
Hệ thống treo độc lập là một phát minh mang tính đột phá trong ngành công nghiệp ô tô hiện nay. Khác với hệ thống treo khác, hệ thống treo độc lập có cấu tạo linh hoạt. Trên mỗi cầu khác nhau, ở các bánh xe được gắn riêng vào thân xe, hoạt động độc lập và không phụ thuộc lẫn nhau. Hai đầu bánh xe sẽ vận hành tự do, hoạt động riêng lẻ mà không ảnh hưởng lẫn nhau, từ đó các rung động từ mặt đường lên thân xe và vỏ xe được kiểm soát rất tốt.
Hệ thống treo độc lập không có cấu tạo dầm cầu liền nối thân nên ô tô nên có thể dễ dàng hạ thấp trọng tâm, giúp xe di chuyển êm ái ở tốc độ cao. Ngoài ra, hệ thống treo độc lập trên ô tô còn có một ưu điểm lớn nữa đó là khả năng bám đường tốt nhờ khối lượng treo nhỏ, giúp hành trình di chuyển ổn định hơn rất nhiều.
Xem thêm: Tìm hiểu hệ thống phanh ABS: Khái niệm, cấu tạo, nguyên lý hoạt động
Tìm hiểu các loại hệ thống treo độc lập
Hệ thống treo MacPherson
Earle S. MacPherson – một kỹ sư xe hơi người Mỹ gốc Scotland đã phát minh ra hệ thống treo MacPherson vào năm 1946. Tuy nhiên, phải đến năm 1949, Ford Vedette mới là dòng xe đầu tiên áp dụng hệ thống treo MacPherson.
Hệ thống treo MacPherson có cấu tạo gồm 3 bộ phận đơn giản đó chính là: cánh tay điều hướng, lò xo và giảm chấn thủy lực. MacPherson là hệ thống treo độc lập đầu tiên trên thế giới, cấu tạo khá tối giản. Tuy nhiên chính kết cấu thô sơ và ít linh kiện, khiến hệ thống dễ dàng bảo dưỡng, sửa chữa khi gặp sự cố.
Hệ thống treo MacPherson là hệ thống treo độc lập đầu tiên (Nguồn: xedienXANH.net)
Hệ thống treo MacPherson thường được ứng dụng cho bánh trước ô tô với mục đích giải phóng không gian cho khoang lái, làm giảm sức nặng phần đầu xe. Tuy nhiên, MacPherson vẫn mắc phải một hạn chế đó là dễ khiến bánh xe bị rung động ngang so với mặt đường. Vì vậy, trong quá trình vận hành phương tiện, người lái cần kiểm tra góc đặt bánh xe.
Xem thêm: Tổng hợp các hệ thống điện ô tô, điện tử ô tô phổ biến hiện nay
Hệ thống treo tay đòn kép
Năm 1934 tại Pháp, hệ thống treo tay đòn kép lần đầu tiên xuất hiện trên mẫu xe Rosalie và Traction Avant. Đến năm 1935 tại Mỹ, hệ thống treo này được ra mắt trên chiếc One-Twenty.
Hệ thống treo tay đòn kép được cấu tạo bao gồm ba bộ phận: Bộ phận điều hướng, giảm xóc giảm chấn và lò xo. Bộ phận điều hướng của hệ thống treo này rất đặc biệt, thanh ngắn ở trên và thanh dài ở dưới, khác hoàn toàn với hai thanh dẫn hướng. Nhờ đó khi đi vào các khúc cua, bánh xe sẽ không bị ngửa ra ngoài, hạn chế hiện tượng mòn lốp và ổn định độ nghiêng.
Hệ thống treo tay đòn kép lần đầu tiên được trang bị trên Traction Avant (Nguồn: xedienXANH.net)
Hệ thống treo tay đòn kép nổi bật với góc đặt bánh ổn định, hạn chế rung động theo chiều ngang, mang đến khả năng vận hành êm ái. Tuy nhiên, do kết cấu khá phức tạp nên xe được trang bị hệ thống treo tay đòn thường có chi phí bảo dưỡng và sửa chữa sẽ cao.
Hệ thống treo đa liên kết
Hệ thống treo đa liên kết là phiên bản cải tiến của hệ thống treo tay đòn kép. Năm 1960, hệ thống treo này được giới thiệu lần đầu tiên trên mẫu xe Mercedes-Benz C111.
Đây là hệ thống có cấu tạo phức tạp nhất trong các loại hệ thống treo độc lập với sự kết hợp với càng chữ A hoặc liên kết nhiều thanh điều hướng khác nhau. Kết cấu này giúp xe vận hành mượt mà trên mọi địa hình, tạo cảm giác an toàn khi lái xe ở tốc độ cao hay vào khúc cua. Ngoài ra, hệ thống này cũng thay đổi những tham số nhỏ về mặt kỹ thuật mà không gây ảnh hưởng tới toàn bộ kết cấu.
Hệ thống treo đa liên kết trên ô tô hiện nay rất phổ biến (Nguồn: xedienXANH.net)
Dù sở hữu nhiều điểm nổi trội, nhưng do kết cấu hệ thống treo đa liên kết khá phức tạp nên khi gặp sự cố thì chi phí sửa chữa, bảo dưỡng khá cao.
Tại thị trường Việt Nam, VinFast đã trang bị hệ thống treo độc lập MacPherson trên Fadil, giúp tối đa trọng lượng cầu trước của xe. Hai thương hiệu xe nữa của thương hiệu xe Việt này là VinFast Lux SA2.0 và Lux A2.0 cũng được trang bị hệ thống treo tay đòn kép giúp xe điều hướng và vào cua tốt. Ngoài ra, ở hệ thống treo sau của hai dòng xe trên còn sử dụng hệ thống treo đa liên kết vô cùng hiện đại.
VinFast là một trong những thương hiệu trang bị hệ thống treo sau đa liên kết cho sản phẩm của họ (Nguồn: xedienXANH.net)
Có thể kết luận rằng, việc vận hành ô tô có ổn định và an toàn hay không phụ thuộc rất lớn vào hệ thống treo. Nhận thức rõ vấn đề này, đội ngũ kỹ sư của một vài thương hiệu xe lớn trên thế giới và Việt Nam đã ứng dụng những hệ thống treo chuyên biệt, phù hợp với từng mẫu xe để đem lại trải nghiệm lái an toàn và ổn định nhất.
