Hệ thống định vị toàn cầu GPS với độ chính xác cao được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như giao thông vận tải, xây dựng, trắc địa, định vị vị trí trên thiết bị di động, tìm đường… Đặc biệt, GPS giúp các chủ xe, đơn vị kinh doanh dịch vụ vận tải quản lý, điều hành xe dễ dàng và hiệu quả.
Xem thêm: Định vị GPS ô tô điện VinFast VF e34 hỗ trợ đắc lực cho người lái
1. Hệ thống định vị GPS là gì?
GPS là từ viết tắt của cụm từ tiếng Anh Global Positioning System là hệ thống định vị toàn cầu được tạo ra, vận hành, phát triển và quản lý bởi Bộ Quốc phòng Mỹ.
Hệ thống định vị toàn cầu GPS được dùng trên phạm vi khắp địa cầu, hoạt động dựa trên nguồn dữ liệu mà hệ thống vệ tinh do Mỹ phóng lên bay quanh Trái Đất cung cấp. GPS hoạt động bất kể mọi thời tiết, liên tục trong vòng 24/24h, để có thể cung cấp tọa độ vị trí chuẩn xác nhất của mọi vật, mọi khu vực địa lý trên Trái Đất và đối với một số dịch vụ hoàn toàn miễn phí.
Thiết bị định vị xe ô tô là hệ thống định vị toàn cầu được trang bị trên ô tô, có chức năng xác định tọa độ địa lý, tình trạng hiện tại của xe ô tô để thông báo cho chủ sở hữu xe kể cả khi họ đang không vận hành xe và cách xe ở khoảng cách khá xa.
Xem thêm: Hệ thống lái trợ lực điện là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Vệ tinh nhân tạo được Bộ Quốc phòng phóng lên bay quanh Trái Đất (Nguồn: xedienXANH.net)
2. Nguyên lý hoạt động của hệ thống định vị GPS
Định vị toàn cầu GPS hoạt động trên nguyên lý tương tự các hệ thống định vị bằng vệ tinh khác. Tọa độ của một điểm trên mặt đất được xác định khi biết khoảng cách từ điểm đó tới tối thiểu 3 vệ tinh và xét trong cùng một thời điểm.
Hoạt động của hệ thống dẫn đường truyền thống dựa trên trạm phát tín hiệu vô tuyến điện.
Những vệ tinh GPS sẽ bay theo một quỹ đạo chính xác vòng quanh Trái Đất với tần suất 2 lần/ngày và phát ra các tín hiệu chứa thông tin xuống các máy thu GPS ở dưới Trái Đất. Sau khi nhận thông tin, máy sẽ phân tích vị trí của người đang sử dụng.
Một máy thu cần nhận tín hiệu từ tối thiểu 3 vệ tinh khác nhau mới có thể tính được Kinh độ, Vĩ độ cũng như theo dõi được sự chuyển động của chủ thể. Trong trường hợp máy thu nhận được tín hiệu từ 4 vệ tinh, máy thu GPS có thể tính được cả độ cao. Khi máy thu GPS tính được vị trí của người dùng, sẽ có thể tính toán ra những thông tin khác bao gồm: Hướng di chuyển, tốc độ, khoảng cách với điểm đến…
Hệ thống định vị toàn cầu GPS đã đạt đến mức độ chính xác rất cao bởi không chỉ một mà nhiều vệ tinh hoạt động đồng thời với nhau. Những dữ liệu được thu thập mà vệ tinh gửi ngược về Trái Đất, do vậy mà cũng được tự động cập nhật liên tục.
Xem thêm: Tổng hợp các hệ thống điện ô tô, điện tử ô tô phổ biến hiện nay
Hệ thống định vị toàn cầu GPS có phương thức hoạt động như trạm vô tuyến điện (Nguồn: xedienXANH.net)
3. Ứng dụng của định vị toàn cầu GPS trên ô tô
Một trong những tính năng nổi bật của GPS là định vị cho xe ô tô, xác định tọa độ địa lý hoàn toàn chính xác nên có thể ngăn chặn tình trạng xe bị trộm cắp hay thất lạc. Định vị cho xe ô tô đóng vai trò là công cụ đắc lực để tìm được vị trí xe một cách nhanh chóng, giúp quy trình xử lý của cơ quan chức năng được diễn ra nhanh chóng để tránh xảy ra sự cố không như mong muốn.
Ngoài ra, hệ thống định vị toàn cầu GPS giúp cho ô tô ghi lại chi tiết quá trình di chuyển của xe như tính tổng số quãng đường (tính ra km) đã đi được, năng lượng xăng dầu đã tiêu thụ,.. Điều này sẽ giúp chủ sở hữu xe kiểm soát được quá trình vận hành xe cũng như trạng thái xe được cập nhật theo thời gian thực tế.
Thiết bị định vị giúp người dùng xác định chính xác tọa độ địa lý của xe ô tô (Nguồn: xedienXANH.net)
Hơn thế nữa, thiết bị định vị xe ô tô được cài đặt để có thể đưa cảnh báo khi tốc độ xe đang vượt vận tốc tối đa cho phép, hoặc cung đường đang di chuyển bị chệch khỏi lịch trình lên sẵn nhằm bảo vệ an toàn, tài sản cho hành khách trên xe.
Đây cũng được xem là công cụ hỗ trợ quản lý hiệu quả cho các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh các hoạt động về vận tải như taxi, cho thuê xe, chuyên chở hành khách, hàng hóa,.. Người đứng đầu đơn vị có thể thông qua dữ liệu của thiết bị định vị ô tô để biết được mức hao chi phí năng lượng tiêu thụ, can thiệp kịp thời từ xa khi có vi phạm của lái xe hoặc tra cứu phát sinh trên đường.
Xem thêm: Những điều cần biết về hệ thống bôi trơn của xe ô tô
GPS là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các doanh nghiệp, cá nhân quản lý và điều hành xe (Nguồn: xedienXANH.net)
4. Nhược điểm của hệ thống định vị toàn cầu GPS
Bên cạnh những ứng dụng dân dụng thiết thực , hệ thống định vị GPS vẫn còn điểm hạn chế như tiêu hao năng lượng pin của vật chủ, là mối nguy hiểm khi không được sử dụng đúng cách và đúng mục đích, là phương tiện gián tiếp để tội phạm lợi dụng làm điều xấu như theo dõi từ xa, đánh cắp thông tin cá nhân của người khác…
Bên cạnh những lợi ích, GPS cũng có một số mặt hại (Nguồn: xedienXANH.net)
Hệ thống định vị toàn cầu GPS đã xuất hiện ở khắp mọi nơi và hầu như mọi thiết bị công nghệ thông minh đều được tích hợp tính năng này. Trên ô tô, hệ thống GPS đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ chủ xe điều khiển và quản lý xe dễ dàng hơn. Tuy nhiên, định vị GPS còn tiềm ẩn rủi ro lộ thông tin cá nhân của người dùng nên cần cẩn trọng khi dùng và sử dụng đúng mục đích.